In 1998 raasde orkaan Mitch door Midden-Amerika. Honduras, al een van de armste landen in het westelijk halfrond, werd zwaar getroffen. Een miljoen Hondurezen raakten dakloos en de armoede verergerde. Velen vertrokken naar Costa Rica, Mexico en de Verenigde Staten met de hoop op een beter leven.
Carlos Lainez en zijn familie, woonachtig op een afgelegen boerderij in Olancho’s hooglanden, hadden het zwaar na Mitch’s ravage. Voedsel en water waren schaars en hun boerderij was verwoest. Ook Carlos vertrok naar de VS voor werk. Migratie blijft sindsdien een trend door aanhoudende armoede. Bijna de helft van de Hondurese bevolking leeft onder de armoedegrens. Boeren vormen hierop geen uitzondering. Hoewel landbouw de belangrijkste inkomstenbron van Honduras is, is het inkomen van boeren zelden toereikend.
De kracht van keuze
Om van migratie een keuze te maken in plaats van noodzaak, heeft Heifer Honduras zich gericht op het zoetste ingrediënt: honing. Heifer biedt bijenteelttrainingen, technische ondersteuning en alle benodigdheden die nodig zijn om kleinschalige boeren te helpen hun inkomsten te verhogen. Rosa, de moeder van Carlos, is een van de deelnemers van het project. Terwijl bijenteelt Rosa en andere boeren in Honduras helpt meer te verdienen, draagt het ook bij aan de biodiversiteit.
Bijen en biodiversiteit
Honingbijen zijn van onschatbare waarde voor ons ecosysteem, vooral als het gaat om bestuiving. Samen met andere insecten zoals wespen, vliegen, vlinders en kevers, spelen bijen een cruciale rol bij het bestuiven van planten. Dit betreft ook de gewassen waarvan het vee van Rosa graast en de koffiestruiken die zij en haar familie verbouwen. Dit verbetert de opbrengst van melk en koffie.
Het houden van bijen is een effectieve manier om de populatie van bestuivers te verhogen. Neem bijvoorbeeld een boerengroep in Honduras die deelneemt aan het Heifer project. Ze begonnen met slechts 20 bijenkorven en hebben er nu maar liefst 360! Met een gemiddeld aantal bijen per korf tussen de 60.000 en 80.000, betekent dit een toename van meer dan 20 miljoen bijen.
More honey more money!
In heel Honduras ontvingen projectdeelnemers bijenkorven, pakken en andere benodigdheden, plus training om hun bijenkorven te bouwen of uit te breiden. Alleen al in El Paraíso zijn in 2023 meer dan 900 honingproducenten getraind. Ook zijn er mensen opgeleid tot bijenteelt “voorlichters” die andere imkers in hun regio helpen. Dankzij Heifer’s steun hebben imkers in El Paraíso hun productie verhoogd van 15 naar 25 flessen honing per korf. Sommigen bereiken zelfs een gemiddelde van 35 flessen per korf. Naast een toename in de bijenpopulatie heeft het project gezorgd voor bijna 8.000 banen in de honingsector van Honduras.
Dankzij de steun en training van Heifer zijn sommige boeren hun horizon gaan verbreden buiten het bijenhouden. Ze openden workshops waar ze bijenkasten, frames en deksels bouwen, of bijenpakken naaien. Anderen zijn begonnen met het opzetten van winkels voor bijenteeltbenodigdheden. Deze groei van bijenteeltgerelateerde bedrijven heeft de afstand die imkers moeten afleggen voor materialen en benodigdheden aanzienlijk verkort.
In het departement Colón heeft Heifer onlangs geholpen bij het opzetten van een nieuwe honingverwerkingsfabriek, die meer dan 200 imkers bedient. Elders heeft Heifer comités gevormd van imkers om een regionaal honingmerk te vestigen en de prijzen te verbeteren.
Met haar zoon Carlos in gedachten en met hulp van Heifer, heeft Rosa in Olancho een door jongeren geleid bijenteeltinitiatief opgezet. Vandaag de dag helpt ze een groep jongeren bij het beheren van meer dan een dozijn bijenkorven. In 2022 oogstte de groep 60 liter honing die ze verkochten voor ongeveer $6 per liter. De winst werd geïnvesteerd in een plattelandsbank waar boeren hun inkomsten bundelen en elkaar voordelige leningen verstrekken. Uiteindelijk zal de groep hun besparingen gebruiken om de activiteiten uit te breiden.
Henry Rodas, de bijenteelt specialist voor Heifer Honduras, is enthousiast over het potentieel van bijenteelt om Hondurezen een goed inkomen te laten verdienen.
“Imkers hebben niet veel tijd nodig om met de bijen te werken, dus ze kunnen zich daarnaast ook nog blijven richten op de koffieproductie of veehouderij. Maar het levert wel veel sneller geld op. Met bijenteelt kunnen mensen sneller een leefbaar inkomen bereiken dan met andere activiteiten” zegt hij.