Waar solidariteit heerst
In een samenleving waar eenheid hoog in het vaandel staat, versterkt 'Passing on the Gift' de solidariteit
Vrouwen verzamelen zich onder een witte luifel, hun kleurrijke kleding vormt een levendig contrast met het droge landschap. Ondanks de hitte en de wind, klappen en dansen ze op het ritme van een boombox, lachend en elkaar aanduwend om een plekje vooraan te bemachtigen.
Het is het droge seizoen in westelijk-centraal Senegal, maar de hitte kan de pret niet drukken. Nadat de groep zich heeft verzameld, gaat de muziek zachter en neemt Nimna Diayte, voorzitter van de Saloum Corn Producers Association – een zakelijke collectief van voornamelijk vrouwelijke boeren – het woord.
Als gastvrouw van de ceremonie heet Nimna de leden van de vereniging welkom, waaronder Ramata Niass. Ramata zal die dag zaden doorgeven een aan andere boerin. Ook wel bekend als Passing on the Gift.
En dat is niet voor het eerst. Meer dan twee jaar geleden gaf Ramata ook al zaden door. Dit deed ze nadat ze zelf maïszaden had ontvangen als ‘Passing on the Gift’ van een andere boerin.
Achter de grote tent waar de ceremonie plaatsvindt ligt een uitgestrekt en kaal landschap, met droge aarde waarop uitgedroogde gewassen en ruwe baobabbomen te zien zijn.
Door de ligging van het land in de westelijke Sahel hebben boeren te maken met flinke uitdagingen, met name door klimaatverandering. Deze veroorzaakt extreme omstandigheden zoals droogte en hevige regenval, waardoor de landbouw wordt beïnvloed.
Net als in vele delen van Senegal, is landbouw hier vooral gericht op zelfvoorziening, met beperkte toegang tot kwalitatieve middelen en financiële steun. Hoewel 60% van de beroepsbevolking in de landbouw werkt, importeert Senegal nog steeds bijna 70% van zijn voedsel, wat armoede en voedselonzekerheid in veel plattelandsgebieden in stand houdt.
Maar wat het land aan formele systemen voor boeren mist, wordt gecompenseerd door de sociale kracht van Teranga, wat “gastvrijheid” betekent. Het is een diepgewortelde waarde waarbij iedereen de verantwoordelijkheid heeft om voor anderen te zorgen.
“Teranga gaat verder dan alleen het verwelkomen van gasten,” legt Daouda Ndao, de waarnemend landdirecteur van Heifer Senegal, uit. “Het betekent het delen van o.a. eten, onderdak en tijd, zonder iets terug te verwachten.”
Heifer Senegal werkt sinds 2021 samen met de Saloum Corn Producers Association om boeren te ondersteunen bij het verbeteren van hun productie, het leren omgaan met klimaatverandering, het vergroten van de voedselzekerheid en hun boerderijen te veranderen in agrarische ondernemingen.
“Passing on the Gift is onderdeel van onze cultuur,” legt Nimna Diayte uit. “Deze gift kan iemand net het steuntje in de rug geven dat ze nodig hebben om vooruit te komen. Om op gelijke voet te komen met leden die al een beetje verder zijn.”
Met elke nieuw coöperatie lid, krijgen steeds meer boeren toegang tot landbouw ondersteuning. Denk hierbij aan hoogwaardige zaden, cruciale klimaat- en weerinformatie en de broodnodige technische en zakelijke training om winstgevende bedrijfjes op te zetten en de uitdagingen van de regio het hoofd te bieden.
Nimna Diayte, voorzitter van de Saloum Corn Producers Association
Dit betekent enorm veel voor de boerinnen in deze regio. Dankzij de coöperatie staan vrouwen in hun kracht. Door samen te werken hebben ze hun landbouwproductie en inkomen verbeterd. Ze verbouwen met trots groenten en gewassen, zoals maïs, pinda’s en sorghum. Deze verwerken ze gezamenlijk met zorg tot producten die meer geld opleveren op de markt, zoals geurige bloem en smaakvolle olie.
Ramata, links, deelt zaden met Faty Oumar Niass, in het midden, tijdens de Passing on the Gift ceremonie. Faty zal op haar beurt een hoeveelheid nieuwe zaden uit haar oogst doorgeven aan een andere vrouw in haar gemeenschap.
Terwijl de zon hoger aan de hemel stijgt tijdens de ‘Passing on the Gift’ ceremonie van die dag, maakt Ramata zich klaar om deel te nemen. “In de landbouw hebben we moeite om goede zaden te krijgen,” legt ze uit. “Maar op deze manier wordt het voor iedereen toegankelijk.”
