"We kunnen de tijd niet terugdraaien. Maar wel bossen laten groeien, waterbronnen herstellen en bodems gezond maken"
Wereldmilieudag 2024: herstel van land, tegengaan van verwoestijning en versterken weerbaarheid
Land is essentieel voor het leven op aarde. Boerderijen, bossen, graslanden, savannes, veengebieden en bergen voorzien ons van alles wat we nodig hebben om te leven. Deze gebieden worden ondersteund door water ecosystemen zoals oceanen, rivieren en meren, die zorgen voor de watercyclus en het land vruchtbaar houden.
Maar onze ecosystemen staan onder druk. Onze manier van produceren en consumeren is niet duurzaam en veroorzaakt grote problemen: klimaatverandering, verlies van natuur en biodiversiteit, en vervuiling. Meer dan een vijfde van het land op aarde, ongeveer 2 miljard hectare, is al aangetast.
Ongeveer 3,2 miljard mensen, wat gelijk staat aan 40 procent van de wereldbevolking, worden geraakt door landdegradatie. Vooral plattelandsgemeenschappen, kleinschalige boeren en de allerarmsten, vooral vrouwen en jongeren, worden zwaar getroffen. Jaarlijks worden vijfenvijftig miljoen mensen rechtstreeks getroffen door droogtes, wat een enorme bedreiging vormt voor vee en gewassen wereldwijd.
Als landdegradatie niet wordt aangepakt, kan de wereldwijde voedselproductie met 12% afnemen en de voedselprijzen tegen 2040 met wel 30% stijgen. Daarom richt Wereldmilieudag 2024 zich op het herstellen van land, het tegengaan van verwoestijning en het versterken van weerbaarheid tegen droogte.
Ecosysteem herstellen!
De aarde heeft een beetje hulp nodig als we de schade willen terugdraaien en het milieu willen herstellen. Het is mogelijk, maar dan moeten we wel actie ondernemen!
1: Voedselproductie verduurzamen
Over de hele wereld zijn er minstens 2 miljard mensen die hun brood verdienen in de landbouwsector, vooral mensen in arme en landelijke gebieden. Maar onze huidige manier van voedselproductie is niet duurzaam en draagt sterk bij aan de degradatie van land. Duurzame landbouwtechnieken, herstellen van de bodems, vergroten van de bijenpopulatie spelen hierin een grote rol.
2: Zoetwater ecosystemen beschermen en herstellen
De zoetwater ecosystemen van de wereld voorzien miljarden mensen van voedsel en water, beschermen ons tegen droogtes en overstromingen, en bieden onderdak aan talloze planten en dieren. Ze ondersteunen ook de waterkringloop die het land vruchtbaar houdt en zijn essentieel voor herstel. Toch verdwijnen zoetwater ecosystemen in een alarmerend tempo, door vervuiling, klimaatverandering, overbevissing en overmatige extractie. We moeten zoetwater ecosystemen beschermen en herstellen, niet alleen in het wild, maar ook in stedelijke gebieden.
3: De stad vergroenen
Meer dan de helft van de wereldbevolking woont in steden, en die hebben een grote impact op het milieu. Ze gebruiken 75% van de wereldwijde grondstoffen, produceren meer dan de helft van het afval en zorgen voor minstens 60% van de uitstoot van broeikasgassen. Als steden groeien, veranderen ze de natuurlijke wereld eromheen, zoals bossen, wetlands, landbouwgronden en waterwegen, wat kan leiden tot droogtes en landdegradatie. Maar steden kunnen ook groene oases zijn waar voedsel wordt verbouwd en biodiversiteit wordt ondersteund, waardoor hun impact op het milieu wordt verminderd.
4: Toegang tot financiering
Investeringen zijn noodzakelijk als we de klimaat-, biodiversiteits- en ecosysteemhersteldoelen willen behalen. Financiering is het grootste obstakel in het behalen van deze doelen. Regeringen, bedrijven en financiële leiders hebben hierin een belangrijke taak.
Wat kan jij doen?
- Koop alleen merken die duurzaam produceren
- Koop lokaal! Zo steun je de boeren en verminder je Co2 uitstoot.
- Eet meer voedsel dat goed is voor de bodem, zoals bonen en linzen.
- Gebruik keukenafval als compost voor je tuin of balkon, of doe mee aan een compostprogramma.
- Bestrijd ongedierte in je tuin op een natuurlijke manier.
- Investeer in het opvangen van regenwater, slimme irrigatie en het hergebruiken van water.
- Leer hoe je minder plastic gebruikt en zorgt dat het niet in de oceaan belandt.
- Vergroen je tuin, balkon of dakterras.
Boeren in Guatemala leggen voedselbossen aan
Het departement Alta Verapaz in Guatemala is rijk aan natuurlijke bronnen, maar lijdt onder ontbossing en slechte bodemkwaliteit. Het afgelegen gebied heeft steile, onstabiele hellingen die aardverschuivingen veroorzaken. Ondanks deze uitdagingen is Alta Verapaz geschikt voor agroforestry. Door bos en landbouw te integreren, kunnen specerijen in het regenwoud worden verbouwd in de schaduw van bomen, wat zowel de gewassen als het ecosysteem ten goede komt. De agroforestry-systemen die de boeren gaan opzetten, worden geregistreerd in het Forestry Incentive Program van INAB (National Institute of Forests). Vanuit INAB ontvangen de boeren een financiële bijdrage voor hun aandeel in het ecologisch herstel. Lees meer over het Green Business Belt project.
